تعامل اخلاق، معنویت و عقلانیت در تمدن نوین اسلامی

نویسندگان

  • حسن ملکی
  • یاسر ملکی
چکیده مقاله:

هدف: هدف این تحقیق، بررسی و تعیین استلزامات اخلاقی، معنوی و عقلانی در تمدن‌سازی اسلامی- ایرانی و مناسبات آنها با یکدیگر بوده است. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز با مطالعه و کاوش در منابع مرتبط گردآوری شد و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: در بُعد اخلاقی تمدن‌سازی اسلامی، مؤلفه‌های متعددی از جمله: حس کرامت، اصالت اخلاقی، پرهیز از خودستایی، مدارا و سعۀ صدر و مهرورزی؛ در بُعد عقلانی، مؤلفه‌های اجتهاد پویا، مدیریت کارامد، اهتمام به تولید دانش بومی و عبرت‌گیری؛ همچنین در بُعد معنوی مؤلفه‌های نگرش توحیدی، مقابله با عناصر معنوی کاذب و تبیین درست مؤلفه‌های معنوی مشخص شده و به شیوۀ توصیفی- تحلیلی تجزیه و تحلیل شدند. نتیجه‌گیری: از مجموع تحلیل هر یک از عوامل پیش‌گفته و ارتباط آنها با یکدیگر می‌توان نتیجه گرفت که برای تمدن‌سازی، اخلاق و معنویت و عقلانیت را به عنوان یک کل یکپارچه باید تلقی کرد و راهکارهای اصلی را از تعامل و ارتباط متقابل آنها مشخص نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مؤلفه‌های اصلی تمدن سازی انقلاب اسلامی (با تأکید بر نقش عقلانیت، معنویت و علم گرایی)

تاریخ بشر نشان می‌دهد که تمدن اسلامی ‌منشاء و منبع تحولات بسیار عظیمی ‌در حوزه‌های مختلف علمی ‌و سایر تحولات بشری بوده است و خدماتی که به جامعه بشری نموده است مورد اذعان اکثر دانشمندان جهان می‌باشد، با این حال تمدن اسلامی ‌در سده‌های مختلف با فراز و فرود‌های زیادی همراه بوده است ولی مفاهیم عمیق و تأثیر گذارش توانسته پویایی و زایایی آن را در برهه‌های مختلف زمان حفظ نماید. زایش و تولد انقلاب اسلا...

متن کامل

جایگاه عقلانیت در شکل‌گیری مراحل تمدن نوین اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره) و آیت‌الله خامنه‌ای

هدف پژوهش حاضر شناسایی جایگاه عقلانیت به‌عنوان یکی از ارکان شکل‌گیری تمدن نوین‌ اسلامی در تحقق مراحل پنج‌گانه تمدن نوین اسلامی در اندیشه امام و آیت‌الله خامنه‌ای است. بدین منظور مطالب مکتوب حضرت امام، خصوصاً در کتاب‌های «شرح حدیث جنود عقل و جهل»، «شرح چهل حدیث» و بیانات ایشان در «صحیفه نور» و همچنین بیانات مقام معظم رهبری در طول سال‌های رهبری و زعامت ایشان مورد واکاوی و مداقه قرار می‌گیرد. نتایج...

متن کامل

عقلانیت و معنویت سبک ساز زندگی اسلامی

در اسلام، اصل و اساس دینداری به چگونه زیستن است. از همین رو، در این مکتب، چگونه زیستن با تمام زوایا، به روشنی بیان شده است. مقام معظم رهبری با سوق دادن اذهان و افکار به موضوع سبک زندگی اسلامی، در حقیقت خواست تا گفتمانهای دینی - اسلامی ناظر به واقعیتهای زندگی و با ایده چگونه زیستن انسان مسلمان شکل بگیرد و بحثها در چنین فضایی اتفاق بیفتد. تفکرات ذهنی و مجرد به تفکرات عینی و وجودی بدل گردد، تا امت...

متن کامل

انقلاب اسلامی، بیداری اسلامی و تمدن نوین اسلامی

نوشتار حاضر در پاسخ به این پرسش که انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی چه تأثیری بر شکل‌گیری بیداری اسلامی کنونی و بسترسازی برای تمدن جدید اسلامی دارد، تدوین شده‌ و در یک مطالعه اسنادی، با روش توصیفی و تحلیلی به نتایج ذیل دست یازیده است: نقطه آغازین هر تحول سازنده بیداری است و انقلاب اسلامی تداوم بیداری اسلامی و موج دوم آن است. از آنجا که انقلاب اسلامی حدوث و بقای تمدنی دارد، چشم‌انداز نظام سیاسی برآ...

متن کامل

عقلانیت و معنویت سبک ساز زندگی اسلامی

در اسلام، اصل و اساس دینداری به چگونه زیستن است. از همین رو، در این مکتب، چگونه زیستن با تمام زوایا، به روشنی بیان شده است. مقام معظم رهبری با سوق دادن اذهان و افکار به موضوع سبک زندگی اسلامی، در حقیقت خواست تا گفتمانهای دینی - اسلامی ناظر به واقعیتهای زندگی و با ایده چگونه زیستن انسان مسلمان شکل بگیرد و بحثها در چنین فضایی اتفاق بیفتد. تفکرات ذهنی و مجرد به تفکرات عینی و وجودی بدل گردد، تا امت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 17  شماره 57

صفحات  593- 616

تاریخ انتشار 2014-03-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023